Η άκανθα είναι η οστέινη ανάπτυξη στο κάτω μέρος του οστού της πτέρνας, εκεί όπου προσφύεται η πελματιαία απονεύρωση που στην ακτινογραφία φαίνεται σαν μυτερό αγκάθι.

Είναι η πιο συχνή και επώδυνη πάθηση της πτέρνας, ενώ λόγω του σημείου που εκδηλώνεται ο πόνος (εκεί που στην ακτινογραφία φαίνεται η άκανθα), συχνά προκαλείται σύγχυση τόσο σε ασθενείς όσο και σε γιατρούς, καθώς πολλοί ταυτίζουν την πελματιαία απονευρωσίτιδα με την άκανθα και το αντίθετο.

Σήμερα γνωρίζουμε ότι:
-άκανθα πτέρνας εμφανίζεται στο 13-27% των ανθρώπων (κατά μέσο όρο ένας στους πέντε έχουν άκανθα), χωρίς αυτοί να υποφέρουν πάντα από πόνο στην πτέρνα
-σε αρκετές περιπτώσεις η άκανθα είναι αμφοτερόπλευρη, ενώ πονά μόνο το ένα πόδι
-σε άτομα με πόνο στην πτέρνα, η άκανθα πτέρνας είναι συχνότερη (εμφανίζεται περίπου στους μισούς)
-η θεραπεία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας δεν φαίνεται να έχει σχέση με την εμφάνιση ή της εξαφάνιση της άκανθας της πτέρνας

Αυτοί είναι μερικοί από τους λόγους που ο όρος «άκανθα πτέρνας» θεωρείται πλέον αδόκιμος σαν διάγνωση και σταδιακά εγκαταλείπεται, καθώς δεν έχει φανεί πως είναι η αιτία που πονάει ένα πέλμα.

Τα συνηθέστερα αίτια της πελματιαίας απονευρωσίτιδας είναι:
-Πολύ σφικτοί μύες στην γαστροκνημία
-Ορθοστασία και έντονη καταπόνηση και βάδιση κατά την διάρκεια εργασίας με γενικά αυξημένα φορτία και παπούτσια που δεν υποστηρίζουν επαρκώς την ποδική καμάρα
-η πολύ υψηλή ή χαμηλή καμάρα και ο υπερ-πρηνισμός του ποδιού
-παχυσαρκία
-οι γυναίκες είναι πιθανότερο από τους άνδρες να παρουσιάσουν πελματιαία απονευρωσίτιδα,
-ηλικία, συνήθως από την 3η δεκαετία και μετά, ιδιαίτερα μεταξύ των 40 και 60 χρόνων,
-τραυματισμός και σακχαρώδης διαβήτης.

Η πελματιαία απονευρωσίτιδα ή και η παρουσία άκανθα πτέρνας είναι συχνές σε αθλητές που ασχολούνται με δρόμους μεγάλων αποστάσεων, χορό ή άλματα. Άτομα υπέρβαρα, γυναίκες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και όσοι φορούν παπούτσια φθαρμένα και με ανεπαρκή υποστήριξη είναι σε αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν πελματιαία απονευρωσίτιδα.

Πώς θεραπεύεται η πελματιαία απονευρωσίτιδα;

Η πελματιαία απονευρωσίτιδα συχνά υποχωρεί και χωρίς θεραπεία, καθώς ανήκει στις λεγόμενες αυτοπεριοριζόμενες παθήσεις. Αυτό μπορεί να κρατήσει μήνες και συχνά η νόσος υποτροπιάζει, δηλαδή ξαναπροσβάλει τον ασθενή.

Γι” αυτό κατά κανόνα η πελματιαία απονευρωσίτιδα απαιτεί αντιμετώπιση με σειρά θεραπευτικών παρεμβάσεων:

–Μείωση φυσικών δραστηριοτήτων: Σταματήστε για λίγες εβδομάδες τις δραστηριότητες και αποφύγετε να στέκεστε για πολύ ώρα όρθιοι ή να περπατάτε για πολύ ώρα πάνω σε σκληρή επιφάνεια.

–Διατάσεις: Ειδικό πρόγραμμα διατάσεων της πελματιαίας απονεύρωσης με ειδικό πρόγραμμα που ακολουθεί ο ασθενής υπό την καθοδήγηση ειδικού. Προσφέρουν σημαντική ανακούφιση στην πλειοψηφία των ασθενών και είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στον περιορισμό των υποτροπών της πάθησης όταν εφαρμόζονται έγκαιρα σε περίπτωση επανεμφάνισης των ενοχλημάτων.

–Νάρθηκες: Κρατούν την πελματιαία απονεύρωση τεντωμένη κατά τη διάρκεια της νύχτας.

–Παγοθεραπεία και αναλγητικά: Βάλτε κάτι παγωμένο κάτω από το τόξο του πέλματος και ρολλάρετε από την πτέρνα μέχρι τα δάχτυλα και αντίστροφα. Αυτή η άσκηση είναι πολύ χρήσιμη όταν ενσωματώνονται τα αποτελέσματα του τεντώματος στην κρυοθεραπεία.

-Τα ορθωτικά πέλματα που απορροφούν τους κραδασμούς στην βάση της πτέρνας και οι πάτοι σιλικόνης μπορούν να βοηθήσουν.

Σε περιπτώσεις που τα παραπάνω δεν καταφέρουν να ανακουφίσουν τον ασθενή, εφαρμόζεται και η χειρουργική θεραπεία. Η εγχείρηση συνίσταται στην απελευθέρωση της πελματιαίας απονεύρωσης, κόβοντας ουσιαστικά ένα τμήμα της στην περιοχή που ενώνεται με το οστό της πτέρνας. Η επέμβαση γίνεται με μικρή τομή στην έσω επιφάνεια του ποδιού. Απαιτείται πολύ προσεκτική επιλογή των ασθενών που τελικά θα χειρουργηθούν και βεβαιότητα ότι ο πόνος της περιοχής προέρχεται από την πελματιαία απονεύρωση (γι” αυτό και η χειρουργική αντιμετώπιση δεν είναι η πρώτη επιλογή).

Πηγή: www.onmed.gr

Από το Reuters, της Kathryn Doyle

Ένα γόνατο που έχει υποβληθεί σε επανορθωτική χειρουργική επέμβαση για ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου (ΠΧΣ), έχει 3 φορές περισσότερες πιθανότητες για ανάπτυξη οστεοαρθρίτιδας σε σχέση με ένα υγιές γόνατο, σύμφωνα με μια νέα μελέτη.
Περίπου 200.000 ρήξεις ΠΧΣ συμβαίνουν κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες και οι μισοί από αυτούς τους τραυματισμούς οδηγούνται στο χειρουργείο, σύμφωνα με την Αμερικανική Ακαδημία Ορθοπεδικών Χειρουργών. Συνήθως, οι χειρουργοί αντικαθιστούν τον τραυματισμένο σύνδεσμο με κάποιο μόσχευμα.

Η οστεοαρθρίτιδα εμφανίζεται όταν ο προστατευτικός χόνδρος στα άκρα των οστών φθείρεται και αυτή η κατάσταση δεν είναι αναστρέψιμη. Οι ερευνητές γνωρίζουν ότι σε ένα γόνατο που έχει υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση η οστεοαρθρίτιδα είναι συχνότερη από ότι σε ένα υγιές γόνατο, αλλά το κατά πόσο είναι αυξήμένος ο κίνδυνος, ήταν δύσκολο να προσδιοριστεί.

«Το χρονικό διάστημα μεταξύ του τραυματισμού του ΠΧΣ και της εμφάνισης της οστεοαρθρίτιδας είναι μεγάλο, συνήθως πάνω από πέντε χρόνια», δήλωσε ο Dr Bjorn Barenius .
O Dr Barenius ασχολήθηκε με τη μελέτη αυτού του προβλήματος, στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα στη Στοκχόλμη, στη Σουηδία.»Δέκα με δεκαπέντε χρόνια μετά τον τραυματισμό και την χειρουργική αποκατάσταση του ΠΧΣ, είναι η συχνά αναφερόμενη χρονική περίοδος, στην οποία θα πρέπει να περιμένετε τα πρώτα σημάδια της οστεοαρθρίτιδας», δήλωσε στο Reuters Health.
«Βέβαια, η εμφάνιση της οστεοαρθρίτιδας μπορεί να επηρεαστεί και από πολλούς παράγοντες, όπως οι επαναλαμβανόμενοι τραυματισμοί ή το αυξημένο βάρος, οι οποίοι μπορεί να κάνουν την αρθρίτιδα να εμφανιστεί νωρίτερα», είπε.

Για τους σκοπούς αυτής της μελέτης, εξετάστηκαν ακτινολογικά και τα δύο γόνατα των ανθρώπων που είχαν υποβληθεί σε χειρουργική αποκατάσταση ΠΧΣ, τουλάχιστον 14 χρόνια νωρίτερα.Με βάση τις εκτιμήσεις των εμπειρογνωμόνων, το 57% των γονάτων που είχαν υποστεί χειρουργική αποκατάσταση ΠΧΣ είχαν αρθρίτιδα, σε σύγκριση με το 18% των υγιών γονάτων, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The American Journal of Sports Medicine.»Το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από τον τραυματισμό του γόνατος και της χειρουργικής επέμβασης δεν φαίνεται να αλλάζει την πιθανότητα πρόκλησης αρθρίτιδας.Όμως, δεδομένου ότι δεν υπήρχε ομάδα σύγκρισης των ανθρώπων που είχαν τραυματισμούς του ΠΧΣ και που δεν υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση, είναι αδύνατο να πούμε εάν η χειρουργική επέμβαση ή η ίδια η ζημία της άρθρωσης δημιούργησαν τον αυξημένο κίνδυνο αρθρίτιδας», συνέχισε ο Dr Barenius.»Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να βοηθήσει το γόνατο στο να διατηρήσει την λειτουργικότητά του, αλλά δεν μπορεί να αποκαταστήσει απόλυτα την μηχανική λειτουργία του», συμπλήρωσε.

«Όταν έχουμε μια ρήξη του ΠΧΣ, τότε η άρθρωση του γόνατος γίνεται ουσιαστικά πιο χαλαρή και έτσι τα οστά να ασκούν μεγαλύτερη πίεση στους χόνδρους, οι οποίοι στη συνέχεια φθείροναι πιο γρήγορα», είπε ο Ορθοπαιδικός Dr Yasin Dhaher, από το Πανεπιστήμιο Northwestern στο Evanston του Ιλλινόις.»Αλλά … είναι πολύ σπάνιο ότι θα έχετε ένα μεμωνομένο τραυματισμό του ΠΧΣ. Ο τραυματισμός είναι συνήθως πιό σύνθετος και περιλαμβάνει και ρήξη μηνίσκου, η οποία εκθέτει περισσότερο τον χόνδρο σε μεγαλύτερη φθορά. Για τους αθλητές που έχουν υποστεί ρήξη ΠΧΣ, η οστεοαρθρίτιδα μπορεί να αρχίσει να επηρεάζει την απόδοση πολλά χρόνια αργότερα, αλλά συνήθως έχουν πιο άμεσα ζητήματα να ασχοληθούν, παρά με αυτό. Στα περισσότερα αθλήματα και στους περισσότερους αθλητές η αστάθεια που θα προκληθεί από τον τραυματισμό του ΠΧΣ, θα επηρεάσει ττην απόδοσή τους περισσότερο από τη μελλοντική προοπτική της οστεοαρθρίτιδας», συμπλήρωσε.Όσο για το τι μπορεί να κάνουν οι ασθενείς για να απομακρύνουν τον κίνδυνο της αρθρίτιδας, ο Dr Barenius προτείνει τη διατήρηση του σωστού σωματικού βάρους.
«Η αποκατάσταση και η άσκηση μπορεί να βοηθήσουν, επίσης, πάρα πολύ», είπε ο Dr Dhaher. «Έτσι κι αλλιώς, τα περισσότερα τραυματισμένα γόνατα συνηθως αναπτύσσουν αρθρίτιδα.»

πηγή: http://uk.reuters.com/article/2014/03/27/us-knee-arthritis-surgery-idUKBREA2Q1B120140327
http://ajs.sagepub.com/content/early/2014/03/17/0363546514526139.abstract

απόδοση στα ελληνικά: Θόδωρος Καραντίας, Φυσικοθεραπευτής, http://www.physionews.blogspot.gr