Η άκανθα είναι η οστέινη ανάπτυξη στο κάτω μέρος του οστού της πτέρνας, εκεί όπου προσφύεται η πελματιαία απονεύρωση που στην ακτινογραφία φαίνεται σαν μυτερό αγκάθι.

Είναι η πιο συχνή και επώδυνη πάθηση της πτέρνας, ενώ λόγω του σημείου που εκδηλώνεται ο πόνος (εκεί που στην ακτινογραφία φαίνεται η άκανθα), συχνά προκαλείται σύγχυση τόσο σε ασθενείς όσο και σε γιατρούς, καθώς πολλοί ταυτίζουν την πελματιαία απονευρωσίτιδα με την άκανθα και το αντίθετο.

Σήμερα γνωρίζουμε ότι:
-άκανθα πτέρνας εμφανίζεται στο 13-27% των ανθρώπων (κατά μέσο όρο ένας στους πέντε έχουν άκανθα), χωρίς αυτοί να υποφέρουν πάντα από πόνο στην πτέρνα
-σε αρκετές περιπτώσεις η άκανθα είναι αμφοτερόπλευρη, ενώ πονά μόνο το ένα πόδι
-σε άτομα με πόνο στην πτέρνα, η άκανθα πτέρνας είναι συχνότερη (εμφανίζεται περίπου στους μισούς)
-η θεραπεία της πελματιαίας απονευρωσίτιδας δεν φαίνεται να έχει σχέση με την εμφάνιση ή της εξαφάνιση της άκανθας της πτέρνας

Αυτοί είναι μερικοί από τους λόγους που ο όρος «άκανθα πτέρνας» θεωρείται πλέον αδόκιμος σαν διάγνωση και σταδιακά εγκαταλείπεται, καθώς δεν έχει φανεί πως είναι η αιτία που πονάει ένα πέλμα.

Τα συνηθέστερα αίτια της πελματιαίας απονευρωσίτιδας είναι:
-Πολύ σφικτοί μύες στην γαστροκνημία
-Ορθοστασία και έντονη καταπόνηση και βάδιση κατά την διάρκεια εργασίας με γενικά αυξημένα φορτία και παπούτσια που δεν υποστηρίζουν επαρκώς την ποδική καμάρα
-η πολύ υψηλή ή χαμηλή καμάρα και ο υπερ-πρηνισμός του ποδιού
-παχυσαρκία
-οι γυναίκες είναι πιθανότερο από τους άνδρες να παρουσιάσουν πελματιαία απονευρωσίτιδα,
-ηλικία, συνήθως από την 3η δεκαετία και μετά, ιδιαίτερα μεταξύ των 40 και 60 χρόνων,
-τραυματισμός και σακχαρώδης διαβήτης.

Η πελματιαία απονευρωσίτιδα ή και η παρουσία άκανθα πτέρνας είναι συχνές σε αθλητές που ασχολούνται με δρόμους μεγάλων αποστάσεων, χορό ή άλματα. Άτομα υπέρβαρα, γυναίκες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και όσοι φορούν παπούτσια φθαρμένα και με ανεπαρκή υποστήριξη είναι σε αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν πελματιαία απονευρωσίτιδα.

Πώς θεραπεύεται η πελματιαία απονευρωσίτιδα;

Η πελματιαία απονευρωσίτιδα συχνά υποχωρεί και χωρίς θεραπεία, καθώς ανήκει στις λεγόμενες αυτοπεριοριζόμενες παθήσεις. Αυτό μπορεί να κρατήσει μήνες και συχνά η νόσος υποτροπιάζει, δηλαδή ξαναπροσβάλει τον ασθενή.

Γι” αυτό κατά κανόνα η πελματιαία απονευρωσίτιδα απαιτεί αντιμετώπιση με σειρά θεραπευτικών παρεμβάσεων:

–Μείωση φυσικών δραστηριοτήτων: Σταματήστε για λίγες εβδομάδες τις δραστηριότητες και αποφύγετε να στέκεστε για πολύ ώρα όρθιοι ή να περπατάτε για πολύ ώρα πάνω σε σκληρή επιφάνεια.

–Διατάσεις: Ειδικό πρόγραμμα διατάσεων της πελματιαίας απονεύρωσης με ειδικό πρόγραμμα που ακολουθεί ο ασθενής υπό την καθοδήγηση ειδικού. Προσφέρουν σημαντική ανακούφιση στην πλειοψηφία των ασθενών και είναι ιδιαίτερα χρήσιμες στον περιορισμό των υποτροπών της πάθησης όταν εφαρμόζονται έγκαιρα σε περίπτωση επανεμφάνισης των ενοχλημάτων.

–Νάρθηκες: Κρατούν την πελματιαία απονεύρωση τεντωμένη κατά τη διάρκεια της νύχτας.

–Παγοθεραπεία και αναλγητικά: Βάλτε κάτι παγωμένο κάτω από το τόξο του πέλματος και ρολλάρετε από την πτέρνα μέχρι τα δάχτυλα και αντίστροφα. Αυτή η άσκηση είναι πολύ χρήσιμη όταν ενσωματώνονται τα αποτελέσματα του τεντώματος στην κρυοθεραπεία.

-Τα ορθωτικά πέλματα που απορροφούν τους κραδασμούς στην βάση της πτέρνας και οι πάτοι σιλικόνης μπορούν να βοηθήσουν.

Σε περιπτώσεις που τα παραπάνω δεν καταφέρουν να ανακουφίσουν τον ασθενή, εφαρμόζεται και η χειρουργική θεραπεία. Η εγχείρηση συνίσταται στην απελευθέρωση της πελματιαίας απονεύρωσης, κόβοντας ουσιαστικά ένα τμήμα της στην περιοχή που ενώνεται με το οστό της πτέρνας. Η επέμβαση γίνεται με μικρή τομή στην έσω επιφάνεια του ποδιού. Απαιτείται πολύ προσεκτική επιλογή των ασθενών που τελικά θα χειρουργηθούν και βεβαιότητα ότι ο πόνος της περιοχής προέρχεται από την πελματιαία απονεύρωση (γι” αυτό και η χειρουργική αντιμετώπιση δεν είναι η πρώτη επιλογή).

Πηγή: www.onmed.gr

Γράφει η Ιατρίδου Γεωργία, Φυσικοθεραπεύτρια MSc

Τα περισσότερα παιδιά γεννιούνται με φυσιολογικά ανεπτυγμένα πόδια τα οποία δομικά είναι σταθερά και λειτουργικά. Ωστόσο, σε ορισμένα παιδιά εμφανίζονται παραλλαγές της φυσιολογικής δομής και ευθυγράμμισης των αρθρώσεων του ποδιού. Αποτέλεσμα αυτών των παραλλαγών είναι οι παραμορφώσεις και οι διαταραχές βάδισης.

Τα περισσότερα προβλήματα εμφανίζονται στις ηλικίες από 3-14 χρονών, ανάλογα φυσικά και με την πάθηση. Συνήθως γίνονται αντιληπτά από τους γονείς ή από τα ίδια τα παιδιά που παραπονιούνται για πόνους και εύκολη κόπωση. Συνήθως, σ’ αυτές τις περιπτώσεις κρύβεται μια ανωμαλία που αναγκάζει τους μύες του ποδιού να έλκουν από διαφορετικές γωνίες απʼ ότι θα έπρεπε με συνέπεια την υπερβολική κόπωση.

Όμως υπάρχουν και περιπτώσεις όπου δεν έχουν βγει στην επιφάνεια διάφορα συμπτώματα. Εδώ έγκειται στην παρατηρητικότητα ή την ανησυχία του εκάστοτε γονέα.

Περπατήστε σωστά…από την αρχή!

Το πελματογράφημα μπορεί να ανιχνεύσει ή να επιβεβαιώσει τα πιθανά προβλήματα στα πόδια των μικρών ασθενών, με αποτέλεσμα την έγκυρη διάγνωση και την έγκαιρη παρέμβαση με τη χρήση του κατάλληλου ορθωτικού πέλματος.

Συγκεκριμένα, το πελματογράφημα είναι μια εξέταση που αναλύει την κατανομή των πιέσεων κατά τη στάση και τη βάδιση, αποτυπώνοντας ψηφιακά τη μορφολογία του πέλματος. Δίνει πολύτιμες πληροφορίες για τις ανατομικές ιδιαιτερότητες των ποδιών και τον τρόπο που περπατάμε ή στεκόμαστε. Είναι μια εύκολη και ανώδυνη διαδικασία, χωρίς ακτινοβολία, η οποία συμβάλλει αποφασιστικά στην αντιμετώπιση χρόνιων προβλημάτων που οφείλονται αποκλειστικά στη μηχανική καταπόνηση των κάτω άκρων.

Οι πιο κοινές παθήσεις που αφορούν το παιδικό πόδι είναι:

• Πλατυποδία
• Βλαισοπλατυποδία
• Ραιβοποδία
• Ιπποποδία
• Ραιβοϊπποποδία
• Κοιλοποδία
• Πτερνοποδία
• Βλαισοποδία
• Ανισοσκελία

Η ανάλυση των μετρήσεων γίνεται από τον υπολογιστή και η τελική τους αξιολόγηση από τον ειδικό, ο οποίος, εάν το κρίνει απαραίτητο, θα σας συστήσει να χρησιμοποιήσετε ειδικά ορθωτικά πέλματα στα παπούτσια, τα οποία θα κατασκευαστούν αποκλειστικά για εσάς με βάση το πελματογράφημά σας. Τα πέλματα εφαρμόζονται εσωτερικά σε όλα σας τα παπούτσια και καλύπτονται από τα περισσότερα ασφαλιστικά ταμεία.

Κλινικές έρευνες έδειξαν ότι τα ορθωτικά πέλματα είναι το πρώτο είδος θεραπείας που αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τις παιδικές παθήσεις του πέλματος όπως π.χ. πλατυποδία, ραιβοποδία, ιπποποδία κ.ά. Η επιτυχία της θεραπείας αυτής εξαρτάται από την εφαρμογή της στην κατάλληλη ηλικία, όπως 2-5 χρόνων όπου και γίνονται οι δραστικές αλλαγές στο πόδι. Μια τελευταία ευκαιρία μάς δίνεται μεταξύ 9-14 χρόνων, όπου γίνεται η επόμενη σημαντική ανάπτυξη του σώματος των παιδιών.

Είναι σημαντικό ότι οι παιδικές παθήσεις του πέλματος, άσχετα αν προκαλούν πόνο ή όχι, είναι μία από τις αιτιολογίες για σκολίωση, κύφωση, λόρδωση και άλλων παραμορφώσεων της σπονδυλικής στήλης, των γονάτων και των ισχίων.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς μπορεί μια πάθηση του ποδιού να επηρεάσει τη στάση του σώματος, αλλά και για συμβουλές, ασκήσεις και διδασκαλία εργονομίας, συμβουλευτείτε το φυσικοθεραπευτή σας.